در گذشته جادوگر ها برای احظار ارواح از آینه های سیاه استفاده می‌کردند! از این جمله دریافت های قابل تاملی میشه پیدا کرد، برای مثال چرا همه صفحه های نمایش گوشی های موبایل به رنگ مشکی هستند؟
به سکانسی از کارتون سفید برفی نگاهی بندازیم:
آینه بینی چیست؟
آینه بینی در حقیقت به اصطلاح یک علم مثلا شگفت انگیز رایج در مشرق زمین میباشد که به آن “کریستالومانسی” نیز میگویند و عموما از آن به جهت آینده بینی استفاده میکنند. اساس کار این علم چنین است که در آن به داخل یک آینه و یا شئی درخشان مانند کریستال یا بلور نگاه کرده و در آن تصاویری را مشاهده میکنند و به اصطلاح به پیش بینی آینده میپردازند.
انواع مختلف این حرفه در هند و ایران و حتی در یونان و مصر باستان نیز رایج بوده است. از آنجا که عموما یونانیان ار فن را با تصاویر مشاهده شده روی آب انجام میدادند به آن “ائیدرومانسی” نیز میگفتند. آنان با استفاده از تصاویر موجود روی مایعاتی همچون روغن و… نیز هر از گاهی آینه بینی را انجام میدادند.
آینه بیی اقسام مختلفی دارد که در یکی از موارد آن، پشت یکی از ناخن ها را سیاه کرده و سپس آن را روغن مالی می کردند و بعد تصاویر را توسط یک مدیوم مشاهده می کردند!
طلسم ، سحر و جادو (به انگلیسی: Talisman) شیء یا نگاره‌ای متشکل از واژگان، شمارگان، اشکال و جداول است که دارای قدرت جادویی یا ماورایی است. زمان ماندگاری طلسم و جادو بسته به تعیین عامل و ارجاعات او به مبادی انرژی‌های غریبه است. تفاوت مهم میان دعا و طلسم، چگونگی فعال‌سازی آنها است.که دعا را به زبان مرسوم و کامل می‌نویسند، ولی در طلسم واژه‌هایی از دعا را با حروف مرموز می‌نویسند. به همین دلیل فهم نوشته‌های روی آن برای همه ممکن نیست.
واژه طلسم از یونانی (τέλεσμα) به عربی (طِلَسم و جمعش طلاسم) و بعضی را اعتقاد بر آن است که کلمه طلسم مقلوب مسلط است و اصل آن عربی است و در اموری که تسلط یافتن مدّ نظر باشد کاربرد دارد و به همین صورت به فارسی و سپس به زبان‌های اروپایی مانند انگلیسی (talisman) راه یافته‌است.
آینه بینی یا گوی بینی جزئی از علوم خفیه بوده در گذشته های دور برای پیشگویی آینده یا حتی برای پیدا کردن اشیاء سرقت شده یا مفقود شده از علم آینه خوانی استفاده می کردند.
نمونه های آینه بینی را در فیلم ها دیده ایدد، جادوگرانی که به کمک گوی ها یا آینه ها جواب سوالات رو میدادند.
البته حالا فقط رمال ها از این چیزا استفاده می کنند و بیشتر شبیه به خرافات هست تا واقعیت، اما علم آینه بینی خیلی قدیمی هست و مخصوصاً در داستان هایی مثل شاهنامه یا شعرهای ایرانی بارها به آن اشاره شده است. مانند داستان جام جهان نمای جمشید، آینه اسکندر، آینه سلیمان نبی و …
حافظ:
من آنم که چون جام گیرم به دست / ببینم در آن آینه هر چه هست
آیینهٔ سکندر، جام می است بنگر / تا بر تو عرضه دارد احوال مُلک دارا
دلی که غیب نمای است و جامِ جم دارد / ز خاتمی که دمی گم شود، چه غم دارد؟
جام جم
جام جم، یا جام جهان نما، جامی بود که همهٔ جهان در آن دیده می‌شده است. این جام به جام کی‌خسرو مشهور بود تا این‌که در قرن ششم به مناسبت شهرت جمشید و یکی دانستن او با سلیمان، جام مزبور را به جمشید نسبت دادند و آن را جام جم و «جام جمشید» نام نهادند. همچنین، به آن «جام جهان نما»، «جام گیتی نما»، «آیینهٔ گیتی نما»، «جام کی‌خسرو»، «جام جهان آرا»، «جام جهان بین»، و «جام عالم بین» نیز گفته می‌شود.
جام جم در واژه‌نامه‌ها
در نظم و نثر پارسی بارها از جامی به نام جام جهان‌نما، جام کی‌خسرو، آیینه سلیمان، آیینهٔ سکندر، و غیره یاد کرده‌اند و فرهنگ‌نویسان گفته‌اند: جامی بوده‌است که احوال خیر و شر عالم از آن معلوم می‌شده‌است. جام جم یا جام جمشید که ساخته فرزانگان بوده‌است. از هفت فلک در او معاینه و مشاهده کردی (شرفنامه منیری). پیاله جم و پیاله یا آئینه سلیمان یا اسکندر که همه عالم در آن، بنا بر افسانه نموده میشد.
آینه اسکندر
بنابر افسانه ها و اساطیر اسکندر برای آگاهی از شورش اهل فرنگ، این مناره را بنا کرد، آیینه‌ای از حکمت و طلسم ساخت و بر آن مناره نهاد و دیده‌بانانی معین کرد تا هنگام حمله دشمن، لشکر اسکندر را آگاه سازند.
او با این تدبیر دو بار سپاه فرنگ را شکست داد، اما بار سوم دیده بانان غفلت کردند و اهل فرنگ موفق شدند شهر اسکندریه را خراب کنند و آن آینه را هم به دریا انداختند.
حافظ:
من آن آیینه را روزی به دست آرم سکندروار / اگر می گیرد این آتش زمانی ور نمی گیرد
سه ترکیب جام جم، آینه اسکندر و خاتم سلیمان در ادب فارسی همیشه نماد آینه نگری و خبر از دور دست ها و راز بینی هستند.
البته جام جم در غزلیات حافظ گاهی به معنای باده است و گاهی استعاره از دل صافی، در واقع جامی که به کمکش میشه تمام عالم رو دید دل پاک است که اسرار خداوند در اون جای داره مثال:
سال‌ها دل طلبِ جامِ جم از ما می‌کرد / وآنچه خود داشت ز بیگانه تمنّا می‌کرد
فیضِ روحُ القُدُس ار باز مدد فرماید / دیگران هم بکنند آنچه مسیحا می‌کرد
یعنی که هرچه هست درون خودت هست و تمام عالم درون تو جای دارد و اگر خدا بخواهد موفق شوی گوهر درونت را پیدا کنی تو هم مانندم سیح میشوی…
اما این واژه ها از جایی آمدند این داستان ها یک مبداء دارند، درست است این غزل ها در مورد عرفا است ولی از این واژه ها استفاده شده که منظور را بهتر برسانند. برای مثال باده و مستی در غزلیات حافظ اشاره به حال عرفانی است و نه شراب ولی از این کمک گرفته میشه که حالت مستی عارف را توصیف کند، پس نمیشه گفت شراب و مستی تخیلی و توهم هستند؛ جام جهان نما و آینه اسکندر هم نمیشه گفت تخیلی بودند و داستان ها و اشعار زیادی در این مورد وجود دارد لذا از یک جایی شروع شدند، این موضوع فقط در افسانه های ایرانی نیست و در تمام فرهنگ ها وجود داشته است.
اما این آینه ها مثل آینه های معمولی نبودند، بهشون می گفتند آینه سیاه…
در یک انجمن جادوگری نحوه ساختن و نوشته شده بود که باید رنگش سیاه باشد … این آینه هایی که در رمالی استفاده میشه فقط نمادی از آینه اصلی هستند.
به نظر شما در عصر حکومت سلیمان نبی یا اسکندر یا جمشید که شرق و غرب دنیا زیر یک پرچم بودند، با چاپار به هم نامه میدادند و ارتباط برقرار می کردند؟
برای مثال فکر کنید از منطقه مدیترانه می خواستید یک پیام برای حاکم زیر دستتون در کشور چین بفرستید، بتوسط چاپار نامه رو می گرفت و بعد از 3 ماه! میرسید و مشاهده می کرد که حاکم چین کشته شده است و 3 ماه هم برای برگشت زمان می گرفت و اعلام می کرد فلان حاکم کشته شده! و سه ماه هم مجدد به سمت چین می رفتند تا چین رو آزاد کنند؟
این امکان وجود نداره با حکومتی وسیع و با عظمت مثل دوره هخامنشیان وجود داشته باشد و بعد با چاپار ارتباط برقرار کرد، تاریخ دروغین به ما می گوید که دویست سال قبل هیچ ماشین و تکنولوژی ای وجود نداشته و چکش و میخ ارابه بازی می کردند…
داستان آینه اسکندر جالب است میگوید یک مناره بلند ساختند و در اونجا آینه ای از طلسم قرار دادند که حملات دشمن را به مراقبینی که در برج بود خبر می داد.
میشه گفت آن مناره یک برج مخابراتی بوده و آینه یک مانیتور سیاه بوده و اطلعاتی که از دوربین های مداربسته مستقر در مرز ها یا نقاط تحت حکومت اسکندر بودند رو دریافت می کرده و چند نفر هم بر دوربین ها نظارت داشتند (به عنوان مثال ساده)
این مورد یک پیش‌بینی و آینده بینی هست زیرا قبل از حمله دشمن، متوجه میشدند و حمله را دفع می کردند و یا از آینه ها برای پیدا کردن اشیاء گمشده استفاده می کردند.
هفت خط جام
در گذشته، جام‌هایی با هفت خط وجود داشت که از بالا به پایین به این نام‌ها خوانده میشدند: «جور، بغداد، بصره، ازرق، اشک، کاسه‌گر و فُرودینه».
جام جم دارای هفت خط موازی از پایین به بالا بود که به ترتیب از پایین به بالا فرودینه، کاسه گر، اشک (خطر)، ارزق (سبز و سیاه)، بصره، بغداد، و جور (معرب گور، نام قدیم فیروزآباد فارس) نامیده شده بودند.
ساقی برای هر کسی، بنا بر گنجایش و توانش، تا یکی از خطوط هفتگانه روی جام شراب می‌ریخت. ادیب‌الممالک فراهانی نام این خطوط را در شعری آورده‌است:
هفت خط داشت جام جمشیدی / هریکی در صفا چو آیینه
جور و بغداد و بصره و ازرق / اشک و کاسه‌گر و فُرودینه
گفته میشد که بر روی جام جم هفت خط بود که (خطوط عدل) هم به آن می گفتند خط جور، بغداد، بصره، ارزق، ورشکر، کاسه گر و فرودینه …
به نظر اشاره به مناطق خاصی است یعنی میشد از هر یک از خطوط یا نماد (آیکون) یک منطقه رو دید؟!
سریال آینه سیاه رو خیلی ها دیده اند این سریال در ژانر علمی تخلی است. موضوع این سریال در مورد تکنولوژی است، در مورد موبایل، تبلت و لپ تاپ و تلویزیون های هوشمند بوده است.
به نظر شما به طور اتفاقی این اسم رو برای سریال انتخاب کرده اند؟
آینه همیشه موضوع جالبی در افسانه ها و داستان های فانتزی بوده است. مانند آلیس در سرزمین عجایب، و یا فیلم و کتاب هایی که طرف دیگر آینه رو به تصویر می کشند.
مطالعه قسمت اول:
