آخرین مطالب

حدیث شناسی و تفسیر شناسی + (حرام بودن تفسیر به رای)

حدیث شناسی و تفسیر شناسی + (حرام بودن تفسیر به رای) :

 در این پست به موضوع  حدیث شناسی و تفسیر شناسی و نحوه برخورد با تعارضات در روایات نقل شده از معصومین علیهم السلام می پردازیم .


الله ، علم رجال را مبنای تعیین درستی یا نادرستی ((محتوا یا خبر)) نمیداند !  :

يَآ أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوٓا إِنْ جَآءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوٓا أَنْ تُصِيبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَىٰ مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِينَ (حجرات -6 )

ای اهل ایمان! اگر بدكار بی‌تقوایی خبری برایتان آورد، خبرش را بررسی و تحقیق كنید تا مباد از روی نا آگاهی و جهل، به گروهی آسیب برسانید و سپس از کاری که خودتان انجام دادید  پشیمان شوید .

در نتیجه موافقان شبهه علم رجال به مخالفت کردن و سرپیچی از دستور الله پرداختند ! و برای حدیث شناسی باید از روش هایی استفاده کنیم که اهل بیت علیهم السلام به ما آموزش داده اند و در این مقاله آنهارا ارائه خواهیم کرد.

بررسی سندی آخرین کاری هست که یک محدث یا اهل حدیث  باید انجامش بده !

بنابرین قبل از هرکاری ابتدا باید محتوا بررسی بشه تا ببینیم ایا محتوایی برخلاف احادیث معتبر و محکمات داریم یا خیر

اگر محتوای مطلب یا خبر مشکلی نداشت  ، بررسی سندی نیازی نیست همانطور که خدا دستور اگر فاسقی خبر اورد بررسی و تحقیق کنید !

ولی اگر متوجه شدید بعضی از قسمت های حدیث یا روایت تحریف شده یا دارای تعارضات (تضاد و مخالفت با منابع معتبر ) در نتیجه باید به سند رجوع کرد تا قسمت های تحریف شده رو برگردن یکی از راویانی انداخت که دیوارش از بقیه کوتاه تر باشد (به عبارت دیگر بیشتر فاسد و فاسق یا مشکوک باشه و یا به دروغگویی مشهور باشه و… )

بازهم تاکید میشود که بررسی سندی برای زمانی است که ابتدا محتوای مطالب بررسی شده باشه و وجود تحریف امری واضح باشه که بر ما لازم باشد ان تحریفات و جعلیات را به یکی از راویان ضعیف نسبت دهیم !
اما وقتی وجود تحریف و جعل و تناقض و تعارض اثبات نشده باشد ، بررسی سندی و نتیجه گیری بر اساس آن بدون توجه به محتوای حدیث یا روایت ، کاری است که تنها یک بی عقل یا دشمن اسلام میتواند انجام دهد !


اصلاح زمین به دست امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف …

▪️قال الامام الصادق علیه السلام : انَّ الأرضَ لا تُصلِحَ الاّ بِإمام !

🔸امام صادق علیه السلام فرمودند : زمین جز به دست امام معصوم  اصلاح نمی شود .

📚اصول كافی، ج2، ص21


علم خود را تنها باید از احادیث اهل بیت علیهم السلام بگیریم …

▪️عنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سلام اللّه علیه قَالَ: الْعُلَمَاءُ وَرَثَةُ الْأَنْبِيَاءِ وَ ذَلِكَ أَنَّ الْعُلَمَاءَ لَمْ يُوَرِّثُوا دِرْهَماً وَ لَا دِينَاراً وَ إِنَّمَا وَرَّثُوا أَحَادِيثَ‏ مِنْ‏ أَحَادِيثِهِمْ‏ فَمَنْ أَخَذَ بِشَيْ‏ءٍ مِنْهَا فَقَدْ أَخَذَ حَظّاً وَافِراً فَانْظُرُوا عِلْمَكُمْ عَمَّنْ تَأْخُذُونَهُ فَإِنَّ فِينَا أَهْلَ الْبَيْتِ فِي كُلِّ خَلَفٍ عُدُولًا يَنْفُونَ عَنْهُ تَحْرِيفَ الْغَالِينَ وَ انْتِحَالَ الْمُبْطِلِينَ وَ تَأْوِيلَ الْجَاهِلِين‏.

🔸حضرت آیت الله العظمی امام صادق صلوات الله علیه می فرمایند : علما (اهل بیت علیهم السلام) وارثان پيامبرانند براى این که پيامبران پول طلا و نقره به ارث نگذارند و تنها احاديثى از احاديثشان به جاى گذارند هر كه از آن احاديث برگيرد بهره بسيارى برگرفته است ، پس خوب بنگريد كه اين علم خود را از كه می گيريد ، زيرا در خاندان ما اهل بیت [علیهم السلام] در هر عصر جانشينان عادلى هستند كه تغيير دادن غاليان و به خود بستگى خرابكاران و بد معنى كردن نادانان را از دين بر می دارند.

📚الكافی ج 1 ص 32


حدیث شناسی

امام رضا (علیه‌السّلام) فرمود:

«ما جائک عنا فقس علی کتاب الله عزّوجلّ و احادیثنا فان کان یشبهما فهو منّا و ان لم یکن یشبهما فلیس منا؛
حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج۱۸، ص۸۷-۸۹‌.

آنچه که از ناحیه‌ی ما به تو می‌رسد (یا سخنی را به ما نسبت داده اند )، آن را با کتاب خدا و همچنین با سایر احادیث ما مقایسه کن؛
پس اگر شبیه آن‌ها بود، آن حدیث از ناحیه‌ ما است (در نتیجه درست و معتبر است )
و اگر شبیه آن‌ها نبود؛ پس از ما نیست

(در نتیجه به طور کلی یا جزیی  تحریف یا جعل شده و یا در حالتی خوش بینانه بخشی از آن  اشتباه روایت شده است)

 


در بخشی از مقبوله‌ عمر بن حنظله که در آن پاسخ امام صادق (علیه‌السّلام) درباره‌ چگونگی تعامل با روایات متعارض انعکاس یافته، چنین آمده است:

«ینظر فما وافق حکمه الکتاب و السنّة و خالف العامّة فیؤخذ به و یترک ما خالف حکمه حکم الکتاب و السنّة و وافق العامة؛
حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج۱۸، ص۷۶‌.

اگر حدیثی که حکم آن با قرآن و سنّت (=سایر احادیث) موافق باشد، به آن باید عمل شود
و همچنین باید کنار گذاشته شود هر حدیثی که حکم آن در مخالفت با کتاب و سنّت(احادیث شیعه) باشد و یا در حوزه سیاست موافق با روایات عامه (سنی )باشد


امام سجاد علیه‌السلام فرمودند:

[ ٢١٢٨٩ ] ٢٥ ـ الصدوق في كمال الدين : عن محمد بن محمد بن عصام ، عن محمد بن يعقوب الكليني ، عن القاسم بن العلاء ، عن إسماعيل بن علي ، عن عاصم بن حميد ، عن محمد بن قيس ، عن أبي حمزة الثمالي ، قال : قال علي بن الحسين ( عليهما السلام ) : « إن دين الله لا يصاب بالعقول الناقصة ، والآراء الباطلة ، والمقاييس الفاسدة ، ولا يصاب إلا بالتسليم ، فمن سلم لنا سلم ، ومن اهتدى  بنا هدي ، ومن دان  بالقياس والرأي هلك ، ومن وجد في نفسه شيئا مما نقوله أو نقضي به حرجا ، كفر بالذي أنزل السبع المثاني والقرآن العظيم وهو لا يعلم »   https://lib.eshia.ir/11015/17/262

به وسیله عقل ناقص اشخاص غیر معصوم ، و نظریه هاى باطل، و قیاس های فاسد و بى اساس، نمی‌توان احكام و مسائل دین را به دست آورد.
تنها وسیله رسیدن به احكام واقعى دین، تسلیم محض مى باشد، پس هركس در مقابل ما اهل بیت تسلیم باشد، از هر انحرافى در امان است، و هر كه به وسیله ما هدایت یابد، خوشبخت خواهد بود، و شخصى كه با قیاس، و نظریات شخصى خود بخواهد دین اسلام را دریابد، هلاک مى گردد.

منبع:  مستدرک الوسائل، ج ۱۷، ص ۲۶۲


نهی از رد و انکار حدیث بدون بررسی کردن سایر احادیث و روایات :

حدیث شناسی

تنها درصورتی میتوان احادیث جعلی را پیدا کرده و آن هارا از احادیث مورد تایید و معتبر تفکیک کنید  که تحقیق کنید در منابع معتبر و از روش زیر استفاده کنید برای این کار


حتی اگر  دروغگویی روایتی آورد ، بدون بررسی سایر احادیث به سرعت آن را انکار نکنید و تحقیق کنید !

اثباتی برای بدرد نخور بودن علم رجال

◾️عنْ سُفْيَانَ بْنِ السِّمْطِ ، قَالَ‏ : قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام : جُعِلْتُ فِدَاكَ يَأْتِينَا الرَّجُلُ مِنْ قِبَلِكُمْ يُعْرَفُ بِالْكَذِبِ فَيُحَدِّثُ‏ بِالْحَدِيثِ‏ فَنَسْتَبْشِعُهُ . فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ سلام اللّه علیه : «يَقُولُ لَكَ : إِنِّي قُلْتُ الليلإِنَّهُ نَهَارٌ ، وَ النهار إِنَّهُ لَيْلٌ ؟» قُلْتُ : لَا ، قَالَ : «فَإِنْ قَالَ لَكَ هَذَا إِنِّي قُلْتُهُ فَلَا تُكَذِّبْ بِهِ ، فَإِنَّكَ إِنَّمَا تُكَذِّبُنِي»

🔸به امام صادق علیه السلام گفتم : فدايتان شوم ، شخصی از نزد شما می آيد كه به دروغ گويی معروف است و از شما حديث روايت می كند و ما نسبت به او اكراه داريم ، پس امام صادق علیه السلام فرمود : آيا می گويد كه من گفته‌ام شب روز است و يا روز شب است؟ گفتم : خير ، فرمود : حتی اگر گفت كه من آن را گفته ام ،(بدون بررسی سایر احادیث وبدون تحقیق)  آن را تكذيب نكن كه اگر تكذيب كنی بدرستی كه مرا تكذيب كرده‌ای .

📚بحارالانوار ج ۲ ص ۲۱۱
📚مختصر البصائر ۲۳۳

 


رد کردن حدیث سبب دشمنی پیامبر صلی الله علیه وآله در روز قیامت است …

◾️قالَ النَّبِيُّ صلی الله علیه وآله ‏ مَنْ‏ رَدَّ حَدِيثاً بَلَغَهُ‏ عَنِّي‏ فَأَنَا مُخَاصِمُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَإِذَا بَلَغَكُمْ عَنِّي حَدِيثٌ لَمْ تَعْرِفُوا فَقُولُوا اللَّهُ أَعْلَم‏ .

🔸هر كه حديث و سخنى را كه از من به او برسد (و بدون تحقیق و بررسی آن کلام را) ردّ نموده و بازگرداند ، من روز رستاخيز دشمن او هستم (و از شفاعت و ميانجيگرى من بهره ‏مند نمی شود) پس هر گاه حديث و سخنى از من (یا سایر 14 معصوم) به شما برسد كه (آن را) نمی شناسيد (معنى آن را درک ننموده و در نمی يابيد آن را رد نکنید و باز نگردانيد ، بلكه ، شما علماء و دانايان باید بگوئيد : “الله اعلم” يعنى خدا داناتر است .

📚بحارالانوار ج ۲ ص ۲۱۲
📚منية المريد ۳۷۲


حدیثی که به شیعه رسیده یا منسوب به اهل بیت علیهم السلام است نباید رد کرد چرا که نمی دانیم برای چه اهل بیت علیهم السلام آن کلام را گفته اند ! …

▪️عنْ أَبِي الْحَسَنِ سلام اللّه علیه لَا تَقُلْ‏ لِمَا بَلَغَكَ‏ عَنَّا أَوْ نُسِبَ‏ إِلَيْنَا هَذَا بَاطِلٌ وَ إِنْ كُنْتَ تَعْرِفُ خِلَافَهُ فَإِنَّكَ لَا تَدْرِي لِمَ قُلْنَا وَ عَلَى أَيِّ وَجْهٍ وَ صِفَةٍ

🔸ابى الحسن موسى بن جعفر امام هفتم علیه السلام فرمودند : براى آنچه (حديث و سخنى كه) از ما به تو رسيده يا به ما نسبت داده شده ،
(بدون تحقیق) نگو : اين باطل و نادرست است و اگر چه تو خلاف و غیر از آن را بشناسى ، زيرا تو نمی دانى براى چه ما (آن را) گفته‏ ايم و بر كدام قصد و آهنگ و حال و چگونگى بوده است‏.

📚الكافی ج 8 ص 125


حتی اگر احادیث را نمی فهمید باید برگردانید به اهل بیت علیهم السلام …

◾️قالَ أَبُو جَعْفَرٍ سلام اللّه علیه حَدِيثُنَا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ لَا يُؤْمِنُ بِهِ إِلَّا مَلَكٌ مُقَرَّبٌ أَوْ نَبِيٌّ مُرْسَلٌ أَوْ مُؤْمِنٌ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ لِلْإِيمَانِ فَمَا عَرَفَتْ قُلُوبُكُمْ فَخُذُوهُ وَ مَا أَنْكَرَتْ فَرُدُّوهُ إِلَيْنَا .

🔸حديث ما مشكل و بسى دشوار است ، به آن ايمان نمى آورد جز فرشته مقرّب ، يا پيامبر مرسل ، يا بنده اى كه خدا دلش را به ايمان آزموده است ، پس آن چه را دل هاى شما مى شناسد ، بپذيريد و از آن چه دل هاى شما روگردان است به ما برگردانید .

📚اصول کافی ج ۲ ص ۲۸۰
📚بصائر الدرجات ج ۱ ص ۲۱


بدون تحقیق و بررسی سایر احادیث اگر انکار کنید حدیث اهل بیت علیهم السلام  را یقینا این امر سبب خروج از ولایت اهل بیت علیهم السلام است …

◾️عن أَبِي عُبَيْدَةَ الْحَذَّاءِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ سلام اللّه علیه يَقُولُ‏ وَ اللَّهِ إِنَّ أَحَبَّ أَصْحَابِي إِلَيَّ أَوْرَعُهُمْ وَ أَفْقَهُهُمْ وَ أَكْتَمُهُمْ لِحَدِيثِنَا وَ إِنَّ أَسْوَأَهُمْ عِنْدِي حَالًا وَأَمْقَتَهُمْ لَلَّذِي إِذَا سَمِعَ‏ الْحَدِيثَ‏ يُنْسَبُ إِلَيْنَا وَ يُرْوَى عَنَّا فَلَمْ يَقْبَلْهُ اشْمَأَزَّ مِنْهُ وَ جَحَدَهُ وَ كَفَّرَ مَنْ دَانَ بِهِ وَ هُوَ لَا يَدْرِي لَعَلَّ الْحَدِيثَ مِنْ عِنْدِنَا خَرَجَ وَ إِلَيْنَا أُسْنِدَ فَيَكُونُ بِذَلِكَ خَارِجاً عَنْ وَلَايَتِنَا .

🔸به خدا سوگند كه محبوب‌ ترين يارانم نزد من با ورع‌ ترين آنها و فقيه‌ ترين آنها و حديث را نهان دارترين آنها است
و بدترين و مبغوض‌ ترين اصحابم نزد من ، كسی است كه هرگاه حديثی را شنید كه به ما نسبت می دهند و از ما روايت می كنند ، آنرا نپذيرد و بدش آيد و (بدون تحقیق و بررسی سایر کلام معصومین) انكار کند و هر كه را به آن معتقد باشد تكفير كند ، در صورتی كه او نمی داند ، شايد آن حديث از ما صادر شده و حقیقتا به ما منسوب باشد ، و او به خاطر انكارش از ولايت ما خارج می شود .

📚بحارالانوار ج ۲ صفحه ۱۸۶
📚اصول کافی جلد ۲ ص ۲۲۳


حدیثی مهم !!!

▪️عنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سلام اللّه علیه قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ سلام اللّه علیه إِذَا حَدَّثْتُمْ‏ بِحَدِيثٍ‏ فَأَسْنِدُوهُ إِلَى الَّذِي حَدَّثَكُمْ فَإِنْ كَانَ حَقّاً فَلَكُمْ وَ إِنْ كَانَ كَذِباً فَعَلَيْه.

🔸امام جعفرصادق صلوات‌الله‌علیه از پدرشان امیرالمؤمنین سلام‌اللّه‌علیه روایت فرمودند که: چون حديثى به شما گويند (اگر در آن مطلبی صحیح یا خطا یافتید) در مقام نقل آن را به گوينده‏‌اش نسبت دهيد ،  و اگر آن کلام نقل شده درست باشد بنفع شماست و اگر دروغ باشد (با راوی اشتباه کرده باشد) به زيان گوينده است.

📚الکافي ۱/۵۲


عدم توجه به سخنان اهل‌ بیت علیهم‌ السلام و رها کردن گفتار آن ها مجازات سختی را در پی دارد …

▪️عنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ سلام اللّه علیه فَنَسِيتَها وَ كَذلِكَ‏ الْيَوْمَ تُنْسى‏ يَعْنِي تَرَكْتَهَا وَ كَذَلِكَ الْيَوْمَ تُتْرَكُ فِي النَّارِ كَمَا تَرَكْتَ الْأَئِمَّةَ سلام اللّه علیهم فَلَمْ تُطِعْ أَمْرَهُمْ وَ لَمْ تَسْمَعْ قَوْلَهُم‏.

🔸امام صادق سلام اللّه علیه درتوضیح آیه «كه تو آنها را فراموش كردى ، همچنان امروز فراموش می شوى» فرمود : يعنى همچنان كه آن ها را رها كردى ، امروز در آتش رها مى‏ شوى ، چنان كه ائمه عليهم السلام را رها كردى و امرشان را اطاعت نكردى و گفتارشان را نشنيدى‏.

📚الكافی ج 1 ص 436


ایمان به نوشته های روی کتاب بالاترین یقین در آخرالزمان برای شیعه است …

▪️قال رسول الله صلی الله علیه وآله یاعلی أَنَ‏ أَعْجَبَ‏ النَّاسِ‏ إِيمَاناً وَ أَعْظَمَهُمْ يَقِيناً قَوْمٌ يَكُونُونَ فِي آخِرِ الزَّمَانِ لَمْ يَلْحَقُوا النَّبِيَّ وَ حَجَبَتْهُمُ الْحُجَّةُ فَآمَنُوا بِسَوَادٍ عَلَى بَيَاض‏.

🔸پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند : اى على علیه السلام بدان كه شگفت‏ آورترين مردم در ايمان و بزرگترين آنان در يقين مردمى باشند در آخر الزمان كه پيغمبر خود را نديدند و از امام خود محجوبند و همان به نوشته كه خط سياهى است بر صفحه سفيد ايمان آورده ‏اند.

📚من لا يحضره الفقيه ج 4 ص 366


تبعیت دردوچیزاست یکی باطل ودیگری حق وسومی نمی باشدوتبعیت از اهل بیت حق است وغیرآن باطل.

▪️فی الرِّسَالَةُ مِنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام إِلَى أَصْحَابِه اعْلَمُوا أَنَّ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ تَجْتَنِبُوهُ فَقَدْ حَرَّمَهُ وَ اتَّبِعُوا آثَارَ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله وَ سُنَّتَهُ فَخُذُوا بِهَا وَ لَا تَتَّبِعُوا أَهْوَاءَكُمْ وَ آرَاءَكُمْ فَتَضِلُّوا فَإِنَّ أَضَلَّ النَّاسِ عِنْدَ اللَّهِ مَنِ اتَّبَعَ هَوَاهُ وَ رَأْيَهُ‏ بِغَيْرِ هُدىً مِنَ اللَّه‏.

🔸در رساله‌ای از امام جعفرصادق سلام‌الله‌علیه به یاران آمده است که: بدانيد هر چه را خداوند دستور اجتناب داده حرام كرده است پيرو آثار پيامبر صلی الله علیه وآله و سنتش باشيد و بآن چنگ بزنيد مبادا از هواى نفس و رأى خود پيروى نمائيد كه گمراه ميشويد. گمراه ترين مردم در نزد خدا كسى است كه پيرو هواى نفس و رأی خود باشد بدون هدايت خدا.

📚الکافي ۷/۸


توجه به احادیث موجب اتحاد و نجات است و ترک احادیث باعث گمراهی و هلاکت و اهل بیت علیهم السلام ضامن نجاتند …

▪️قالَ اَلْإِمَامُ اَلصَّادِقُ صَلَوَاتُ اَللهِ عَلَيْهِ : تَزَاوَرُوا فَإِنَ‏ فِي‏ زِيَارَتِكُمْ‏ إِحْيَاءً لِقُلُوبِكُمْ‏ وَ ذِكْراً لِأَحَادِيثِنَا وَ أَحَادِيثُنَا تُعَطِّفُ بَعْضَكُمْ عَلَى بَعْضٍ فَإِنْ أَخَذْتُمْ بِهَا رَشَدْتُمْ وَ نَجَوْتُمْ وَ إِنْ تَرَكْتُمُوهَا ضَلَلْتُمْ وَ هَلَكْتُمْ فَخُذُوا بِهَا وَ أَنَا بِنَجَاتِكُمْ زَعِيمٌ.

🔸حضرت آیت الله العظمی امام صادق صلوات الله علیه می فرمایند : به زيارت يک ديگر برويد زيرا زيارت شما از یک ديگر زنده گردانيدن دل هاى شما و ياد نمودن احاديث ماست ، و احاديث ما شما را به هم متوجه مى‏ سازد ، پس اگر به آن ها عمل كنيد ، هدايت و نجات يابيد. و اگر آنها را ترک كنيد گمراه و هلاک شويد ، پس به آن ها عمل كنيد ، و من ضامن نجات شمايم.

📚الكافی ج 2 ص 186


 

احادیث زیر صرفا پیرامون :
تفسیر روایی و حدیثی (حلال)
و تفسیر به رای (حرام)
هست

 


مسلمان بودن یعنی تسلیم بودن در برابر تمامی فرمایشات 14 معصوم ! و دروغگوست کسی که میگوید شیعه و مسلمان است ولی اعتقادی به احادیث و روایات ندارد و عمدا از تحقیق کردن فرار میکند!

▪️قالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ : یا جابِرُ! اِنَّکَ لا تَکونُ مُؤمِناً حَتَّی تَکونَ لِاَئِمَّتِکَ مُسِلِّماً و لا تَکونُ عَلَیهِم بِرَأیِکَ مُعتَرِضاً

🔸رسول خدا صلی الله علیه و آله : ای جابر! تو مومن نخواهی شد تا اینکه در مقابل ائمه خودت (12 امام) کاملا تسلیم باشی و نسبت به ایشان با رای و نظر خودت ، معترض نباشی.

📚الثاقب في المناقب ص 203
📚القطرة ج 2 ص 295


– وأما قول أمير المؤمنين عليه السلام فهو قوله: يا معشر شيعتنا والمنتحلين [مودتنا]   إياكم وأصحاب الرأي، فإنهم أعداء السنن، تفلتت   منهم الأحاديث أن يحفظوها وأعيتهم السنة أن يعوها، فاتخذوا عباد الله خولا   وماله دولا، فذلت لهم الرقاب وأطاعهم الخلق أشباه الكلاب، ونازعوا الحق أهله، وتمثلوا بالأئمة الصادقين وهم من الجهال والكفار والملاعين، فسئلوا عما لا يعلمون، فأنفوا أن يعترفوا بأنهم لا يعلمون، فعارضوا الدين [بآرائهم فضلوا وأضلوا. أما لو كان الدين] بالقياس لكان باطن الرجلين أولى بالمسح من ظاهرهما.

🔹امیر المؤمنین علیه السلام فرمودند (https://lib.eshia.ir/12008/1/53): ای جماعت شیعه و ای کسانی که ادعای مودت ما را دارید! از کسانی که  اهل رأی و نظر شخصی اند بر حذر باشید،(مانند اهل بدعت که سنی نامیدند خودشان را)  چرا که آنان دشمنان سُنّت هستند !!!،
حفظ احادیث از [یاد و کف] آنان رفته و نگاهداری سنت آنانرا درمانده ساخته.
آنان (ابوبکر و عمر و عثمان لعنت الله علیه اجمعین و حامیانشان) مردمان را خدمتکاران خود ساخته و مالشان را دولت و سرمایه خویش قرار دادند،
پس مردمان نیز همچون سگ ها با خواری بر اطاعت از آنان گردن نهادند.
آنان (پیروان عمر) با اهل حق و حقیقت (یعنی با قرآن و عترت پیامبر ) دشمنی کرده و خود را به ائمه صادقین علیهم السلام مانند و متمثل ساختند در حالی که جاهل، کافر و ملعونند. هرگاه از آنان از آنچه که نمی دانند سوالی شود، از اعتراف به ندانستن خودداری کردند .
آنان با رأی و نظراتشان با دین دشمنی و رویارویی کرده اند ،
پس گمراه و ضال شده و دیگران را نیز گمراه ساختند.

نام کتاب : تفسير الإمام العسكري نویسنده : التفسیر الإمام العسكري جلد : 1 صفحه : 53

 


محمد بن يحيى، عن أحمد بن محمد، عن حسين بن سعيد، عن النضر بن سويد، عن القاسم بن سليمان، عن أبي عبد الله (عليه السلام) قال: قال أبي (عليه السلام): ما ضرب رجل القرآن بعضه ببعض إلا كفر.

🔹امام باقر علیه السلام فرمودند

هیچ‌ کس قسمتى از قرآن را به قسمت دیگرى از آن نزد، مگر آن‌ که کافر شد

الكافي – الشيخ الكليني – ج ٢ – الصفحة ٦٣٢

هیچ‌ کس قسمتى از قرآن را به قسمت دیگرى از آن نزد، مگر آن‌که کافر شد

توضیحات : (زیرا با تفسیر کردن طبق رای و نظر خودش رسما با فرمایشات اهل بیت پیامبر مخالفت کرده است  و کلام معصومین علیهم السلام را زیرپا گذاشته است و نظر خود را بالاتر از نظر امام معصوم دانسته است!)

 

🔹امام باقر علیه السلام فرمودند

دورترین چیز از عقل همه اشخاص غیرمعصوم فقط تفسیر قرآن است،
آیه ای را می بینی که اولش در خصوص یک مسئله، وسط آن چیز دیگر و آخر آن در باب چیز دیگریست به طوری که کلامی است پیوسته اما به وجوه مختلف بر می گردد و همزمان به چندین موضوع گوناگون اشاره میکند

بحار الأنوار – العلامة المجلسي – ج ٨٩ – الصفحة ٩٥

(بنابرین جز امام معصوم کسی حق ندارد حتی  یک آیه ظاهرا ساده از قرآن را تفسیر کند !
مگر اینکه کافر  و دشمن اهل بیت پیامبر باشد و دروغ بگوید درباره مسلمان بودنش
زیرا با تفسیر به رای کردن نشان داده که به هیچ وجه مسلمان و تسلیم امر پیامر و امامان معصوم نیست و نسبت به فرمایشات امام ها بی توجه و بی اهمیت است  و همچنین رسما نشان داده که با ارائه تفسیری برخلاف دستور امام ، با خانواده پیامبر مخالفت و دشمنی کرده است)

 


فقط به راویان حدیث رجوع کنید و از رجوع کردن به کسانی که بی توجه به فرمایش امام ها چیزی را تفسیر میکنند خود داری کنید !

امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف :
وَأمَّا الْحَوادِثُ الْواقِعَةُ فَارْجِعُوا فی‌ها إلى رُواةِ حَدیثِنا فَإنَّهُمْ حُجَّتى عَلَیْکُمْ وَ أنَا حُجَّهُ اللّه ِ. عَلَیْهِمْ.

از حضرت مهدى عجل الله چنین آمده است: امّا در رخدادهایى که پیش مى آید (برای پرسش سوالات دینی و…)
به کسانی رجوع کنید که فقط احادیث مارا برایتان بیان می کنند ،و به همین دلیل هست که آنها حجّت من بر شما هستند و مـن حـجّت خــدا بـر آنـانـم.

منبع : کتاب معجم احادیث المهدى علیه السلام، ج. ۴، ص. ۲۹۴.

پرسش : چرا امام مهدی عجل الله دستور داده فقط به راویان حدیث رجوع کنیم نه سایر افراد؟
پاسخ : راویان حدیث صرفا کلام امام را بیان میکنند و از جانب خود نظری در مخالفت یا در تناقض با کلام امام بیان نمیکنند
یه نمونش فعالیت رسانه زمین تخت پارسی در حوزه های علمی و مذهبی که سعی داریم اشتباهات را به حداقل برسانیم و تا جایی که بتوانیم  سعی میکنیم که دقیقا کلام و علوم معصومین علیهم السلام را شبیه سازی کنیم و همچنین سعی داریم حقانیت کلام امامان خود را اثبات کنیم

نکته : این حدیث در سایر کتاب های روایی معروف شیعه نیز بارها ثبت شده است خصوصا در باب های مربوط دوران غیبت .


محمد بن مسعود العياشي في (تفسيره)، عن عمار بن موسى، عن أبي عبد الله (عليه السلام) قال: سئل عن الحكومة فقال:
من حكم برأيه بين اثنين فقد كفر، ومن فسر برأيه آية من كتاب الله فقد كفر.
  • وسائل الشيعة (آل البيت) – الحر العاملي – ج ٢٧ – الصفحة ٦٠
  • تفسير العياشي – محمد بن مسعود العياشي – ج ١ – الصفحة ١٨

🔹امام صادق علیه السلام فرمودند

کسی که قرآن را مطابق  رای و نظر خود تفسیر کند (برخلاف احادیث و فرمایشات خدا و یا پیامبر و امامان معصوم)، قطعا کفر ورزیده

(یعنی مهم نیست  آن شخص  سنی و اهل بدعت باشد و یا شخصی شیعه نما که در عمل اهل رای  و اهل بدعت است و در نتیجه همه این افراد هرگز مسلمان شیعه حقیقی محسوب نمی شود)


 

عن إسماعيل بن جابر قال: سمعت أبا عبد الله جعفر بن محمد الصادق عليه السلام يقول: … ” فنسوا حظا مما ذكروا به ولا تزال تطلع على خائنة منهم ”  وذلك أنهم ضربوا بعض القرآن ببعض، واحتجوا بالمنسوخ، وهم يظنون أنه الناسخ واحتجوا بالمتشابه وهم يرون أنه المحكم، واحتجوا بالخاص وهم يقدرون أنه العام، واحتجوا بأول الآية، وتركوا السبب في تأويلها، ولم ينظروا إلى ما يفتح الكلام وإلى ما يختمه، ولم يعرفوا موارده ومصادر، إذ لم يأخذوه عن أهله، فضلوا وأضلوا،
(http://shiaonlinelibrary.com/الكتب/1521_بحار-الأنوار-العلامة-المجلسي-ج-٩٠/الصفحة_5#top)

🔹امام صادق علیه السلام فرمودند

این بدین سبب است که آنان قسمتی از قرآن را به قسمتی دیگر زده و در می آمیزند و به منسوخ استدلال می کنند به گمان اینکه ناسخ است و به متشابه، به این گمان که محکم است. به خاصّ استدلال می کنند، به حساب آنکه عام است. [پایه] استدلالشان اول آیه است [به گمان آنکه کل آیه فقط درباره یک مسئله است]، سبب را در تأویل آن نادیده می گیرند، آغاز و پایان کلام را در نمی یابند و موارد و مصادر کلام را نمی شناسند زیرا آن را از اهلش اخذ نکرده اند و در نتیجه گمراه شدند و دیگران را نیز به گمراهی کشاندند.

بحار الأنوار – العلامة المجلسي – ج ٩٠ – الصفحة ٣


تفسیر قرآن به قرآن حرام است درصورتی که با زیر پا گذاشتن  کلام معصومین علیهم السلام انجام شده باشد و کلام پیامبر یا امام معصوم علیهم السلام در تفسیر قرآن در ذیل آیات نباشد

قال رجل يا رسول الله ما العاديات ضبحا فاعرض عنه ثم رجع إليه من الغد فقال ما الموريات قدحا فاعرض عنه ثم رجع إليه الثالثة فقال ما المغيرات صبحا فرفع العمامة والقلنسوة عن رأسه بمخصرته فوجده مقرعا رأسه فقال لو وجدتك حالقا رأسك لوضعت الذي فيه عيناك ففزع الملا من قوله فقالوا يا نبي الله ولم قال إنه سيكون أناس من أمتي يضربون القرآن بعضه ببعض ليبطلوه ويتبعون ما تشابه ويزعمون ان لهم في أمر ربهم سبيلا ولكل دين مجوس وهم مجوس أمتي وكلاب النار

🔹پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند

به زودی اشخاصی (یعنی : مسلمان نمایان) در امت من با زدن و درآمیختن بخشی از قرآن به بخشی دیگر از آن، [تفسیر قرآن به قرآن] می کنند
پس آن را فاسد ساخته و در پی متشابهات می روند و گمان می کنند که در امر ربّشان برای آنان راه [هدایتی] است. (در حالی که تسلیم امر پیامبر و اهل بیت ایشان نیستند)
برای هر دینی مجوسانی است، که  این ها (مسلمان نمایان اهل رای ) مجوسان امت من و سگهای جهنمی اند

الدر المنثور – جلال الدين السيوطي – ج ٦ – الصفحة ٣٨٥

کتاب الدر المنثور که نویسنده آن جلال الدين السيوطي هست سنی است و جالب هست که این حدیث پیامبر  در کتاب افرادی سنی نیز آورده شده که این احادیث را زیر پا گذاشته اند!،
در واقع مسلمان نمایان خودشان بهتر از حال و روز خودشان خبر دارند که چه جانوری هستند 😄

همان حدیث در منبع شیعه :

لعن الله المجادلين في دين الله (1) على لسان سبعين نبيا، ومن جادل في آيات الله فقد كفر، قال الله عز وجل: ” ما يجادل في آيات الله إلا الذين كفروا فلا يغررك تقلبهم في البلاد (مومنون2) ” و من فسر القرآن برأيه فقد افترى على الله الكذب، ومن أفتى الناس بغير علم لعنه الملائكة. / بحار الأنوار – العلامة المجلسي – ج ٣٦ – الصفحة ٢٢٧

🔹حضرت محمد صلی الله علیه و آله فرمودند

هر کس قرآن را به رای و نظر شخصی تفسیر کند، یقینا به خداوند کذب و افترا بسته است

بحار الأنوار – العلامة المجلسي – ج ٣٦ – الصفحة ٢٢٧


تفسیر کردن قرآن در صورتی حرام است که با بی توجهی به حدیث معصومین باشد!

عدة من أصحابنا، عن أحمد بن محمد بن خالد، عن أبيه، عن محمد بن سنان، عن زيد الشحام قال: دخل قتادة بن دعامة (1) على أبي جعفر (عليه السلام) فقال: يا قتادة أنت فقيه أهل البصرة؟ قال: هكذا يزعمون فقال أبو جعفر (عليه السلام): بلغني أنك تفسر القرآن؟
فقال له قتادة: نعم، فقال له أبو جعفر (عليه السلام) بعلم تفسره أم بجهل؟ قال: لا بعلم، فقال له أبو جعفر (عليه السلام): فإن كنت تفسره بعلم فأنت أنت (2) وأنا أسألك؟ قال قتادة: سل قال:
أخبرني عن قول الله عز وجل في سبأ: ” وقدرنا فيها السير سيروا فيها ليالي وأياما آمنين (3) ” فقال قتادة: ذلك من خرج من بيته بزاد حلال وراحلة وكراء حلال يريد هذا البيت كان آمنا حتى يرجع إلى أهله، فقال أبو جعفر (عليه السلام): نشدتك الله يا قتادة هل تعلم أنه قد يخرج الرجل من بيته بزاد حلال وراحلة وكراء حلال يريد هذا البيت فيقطع عليه الطريق فتذهب نفقته ويضرب مع ذلك ضربة فيها اجتياحه؟ (4) قال قتادة: اللهم نعم، فقال أبو جعفر (عليه السلام): ويحك يا قتادة إن كنت إنما فسرت القرآن من تلقاء نفسك فقد هلكت وأهلكت وإن كنت قد أخذته من الرجال فقد هلكت وأهلكت، ويحك يا قتادة ذلك من خرج من بيته بزاد وراحلة وكراء حلال يروم هذا البيت عارفا بحقنا يهوانا قلبه كما قال الله عز وجل: ” واجعل أفئدة من الناس تهوي إليهم (5) ” ولم يعن البيت فيقول: إليه، فنحن والله دعوة إبراهيم (عليه السلام) التي من هوانا قلبه قبلت حجته وإلا فلا، يا قتادة فإذا كان كذلك كان آمنا من عذاب جهنم يوم القيامة، قال قتادة: لا جرم والله لا فسرتها إلا هكذا،
فقال أبو جعفر (عليه السلام): ويحك يا قتادة إنما يعرف القرآن من خوطب به.

🔹قتادة بن دعامه [يكى از مفسران بزرگ اهل سنّت‏] خدمت امام باقر عليه السلام شرفياب شد.
امام باقر علیه السلام به او فرمود: اى قتاده تو فقيه اهل بصره هستى؟ عرض كرد اين گونه مى‏ پندارند. امام باقر عليه السلام فرمودند به من خبر رسيده تو قرآن تفسير میكنى. قتاده گفت آرى. امام باقر عليه السلام فرمود: از روى علم تفسير میكنى يا از روى جهل؟ قتاده عرض كرد از روى علم. امام باقر عليه السلام فرمود: اگر از سر علم تفسير میكنى پس تو براى خود كسى هستى و من از تو پرسش میكنم. قتاده گفت بپرسيد. امام عليه السلام فرمود: به من بگو منظور از آيه [۱۸ سوره سبأ] وقدرنا فيها السير سيروا فيها ليالي وأياما آمنين [سفر در آنرا را مقدر ساختیم، در آن شبها و روزها را با ایمنی سفر کنید] چيست؟ قتاده گفت اين آيه درباره كسى است كه از خانه خود به قصد زيارت خانه كعبه خارج شود و با خود توشه و مركب حلال بردارد و كرايه ‏اش را از مال حلال بپردازد، اين چنین شخصی در امان و آسايش است تا به خانه خويش بازگردد. امام باقر عليه السلام فرمود: تو را قسم می دهم ای قتاده آيا اين را هم میدانى كه چه بسا مردى با توشه و مركب و كرايه حلال از خانه خويش به قصد زيارت خانه خدا خارج می شود و به راهزن گرفتار می آيد آنگونه كه خرج سفر او را بربايند و چنان او را بزنند كه به حد هلاكت رسد؟ قتاده پاسخ داد که آرى بخدا. امام عليه السلام فرمود: واى بر تو اى قتاده، اگر خودت قرآن را اینگونه تفسير كردی كه در اين صورت هم خود هلاك گشته ‏اى و هم ديگران را به هلاكت كشانده ‏اى و اگر هم اين تفسير را از دیگری آموخته ‏اى باز هم خود به هلاكت رسيده‏ اى‏ و هم ديگران را به هلاكت كشانده ‏اى. واى بر تو اى قتاده، اين آيه در حق كسى است كه با توشه و مركب و كرايه حلال به قصد زيارت كعبه برود، در حالی که عارف و آگاه به حق ما باشد و دلش را به سوی ما افکند چنان كه خداوند [در آیه ۳۷ سوره ابراهیم] میفرمايد: فاجعل أفئدة من الناس تهوي إِليهم [یعنی دلهای مردم را به آنها متوجه ساز]، مقصود ابراهيم عليه السلام كعبه نبود وگرنه میگفت: الیه [یعنی به سوی آن]، بخدا سوگند مقصود از فراخوانی و دعوت ابراهيم عليه السلام ما هستیم كه اگر هر كس دلش رو به سوی ما باشد حج او پذيرفته میشود، در غیر این صورت پذیرفته نمی شود. اى قتاده هر كس چنين باشد در روز قیامت از عذاب جهنم ايمن خواهد بود. قتاده گفت پس به ناچار من هم آيه را اين چنين تفسير میكنم.
امام عليه السلام فرمود: واى بر تو اى قتاده، معرفت و فهم قرآن تنها در منحصر به كسی است كه مخاطب [وحى] است یعنی ما اهل بیت پیامبر و معصومین! .

الكافي – الشيخ الكليني – ج ٨ – الصفحة ٣١١


امام سجاد علیه‌السلام فرمودند:

[ ٢١٢٨٩ ] ٢٥ ـ الصدوق في كمال الدين : عن محمد بن محمد بن عصام ، عن محمد بن يعقوب الكليني ، عن القاسم بن العلاء ، عن إسماعيل بن علي ، عن عاصم بن حميد ، عن محمد بن قيس ، عن أبي حمزة الثمالي ، قال : قال علي بن الحسين ( عليهما السلام ) : « إن دين الله لا يصاب بالعقول الناقصة ، والآراء الباطلة ، والمقاييس الفاسدة ، ولا يصاب إلا بالتسليم ، فمن سلم لنا سلم ، ومن اهتدى  بنا هدي ، ومن دان  بالقياس والرأي هلك ، ومن وجد في نفسه شيئا مما نقوله أو نقضي به حرجا ، كفر بالذي أنزل السبع المثاني والقرآن العظيم وهو لا يعلم »   https://lib.eshia.ir/11015/17/262

به وسیله عقل ناقص اشخاص غیر معصوم ، و نظریه هاى باطل، و قیاس های فاسد و بى اساس، نمی‌توان احكام و مسائل دین را به دست آورد.
تنها وسیله رسیدن به احكام واقعى دین، تسلیم محض مى باشد، پس هركس در مقابل ما اهل بیت تسلیم باشد، از هر انحرافى در امان است، و هر كه به وسیله ما هدایت یابد، خوشبخت خواهد بود، و شخصى كه با قیاس، و نظریات شخصى خود بخواهد دین اسلام را دریابد، هلاک مى گردد.

منبع:  مستدرک الوسائل، ج ۱۷، ص ۲۶۲


دشمنی مردم آخرالزمان و مسلمان نمایان با امام مهدی عجل الله !

عن الفضيل بن يسار، قال:
” سمعت أبا عبد الله (عليه السلام) يقول: إن قائمنا إذا قام استقبل من جهل الناس أشد مما استقبله رسول الله (صلى الله عليه وآله) من جهال الجاهلية.
قلت: وكيف ذاك؟ قال: إن رسول الله (صلى الله عليه وآله) أتى الناس وهم يعبدون الحجارة والصخور والعيدان  والخشب المنحوتة، وإن قائمنا إذا قام أتى الناس وكلهم يتأول عليه كتاب الله يحتج عليه به

http://shiaonlinelibrary.com/الكتب/1281_كتاب-الغيبة-محمد-بن-إبراهيم-النعماني-ج-١/الصفحة_306#top

🔹فضیل بن یسار گوید امام صادق عليه السلام فرمودند

زمانی که قائم ما قيام نماید از جهل مردم شديدتر از آنچه رسول خدا صلى الله عليه و آله از سوى نادانان جاهليت روبرو شد، روبرو خواهد شد.
عرض كردم اين چگونه ممكن است‌؟ امام علیه السلام فرمودند: همانا رسول خدا در حالى به سوى مردم آمد كه آنان سنگ و كلوخ و چوبهاى تراشيده و مجسمه‌هاى چوبين را مى‌پرستيدند اما قائم ما در حالى به سوى مردم مى‌آيد كه همگی شان كتاب خدا را عليه او با قیاس و  تأويل و تفسیر [به رای خودشان] مى‌كنند (و کلام ما اهل بیت پیامبر را زیرپا میگذارند) و بر علیه او (قائم عجل الله) احتجاج مى‌نمايند.

كتاب الغيبة – نویسنده محدث و عالم بزرگ شیعه  محمد بن إبراهيم النعماني – جلد ١ – الصفحة ٣٠٥

پاداش حفاظت کردن از احادیث معصومین علیهم السلام :

قالَ الإمام الصادق علیه السلام: مَنْ حَفِظَ مِنْ شیعَتِنا ارْبَعینَ حَدیثا بَعَثَهُ اللّهُ یَوْمَ الْقیامَهِ عالِما فَقیها وَلَمْ یُعَذِّبْهُ.

امام صادق علیه السلام فرمودند :
هرکس از شیعیان ما چهل حدیث را حفظ کند و به آن ها عمل نماید و (آنهارا برای دیگران نیز بازگو کند)، خداوند او را دانشمندی فقیه در قیامت محشور می گرداند و عذاب نمی شود.

امالی الصدوق: ص 253.


از اشخاص غیر معصوم بت ساختن حرام است و فرقی با کفر ندارد

▪️محمد بن يحيى ، عن أحمد بن محمد بن عيسى ، عن الحسن بن أيوب ، عن أبي عقيلة الصيرفي قال : حدثنا كرام ، عن أبي حمزة الثمالي قال : قال لي أبو عبد الله (عليه السلام) : إياك والرئاسة وإياك أن تطأ أعقاب الرجال ، قال : قلت : جعلت فداك أما الرئاسة فقد عرفتها وأما أن أطأ أعقاب الرجال فما ثلثا ما في يدي إلا مما وطئت أعقاب الرجال فقال لي : ليس حيث تذهب ، إياك أن تنصب رجلا دون الحجة ، فتصدقه في كل ما قال .

🔸ابوحزه ثمالی می گوید : امام صادق علیه السلام فرمود : بپرهیز از ریاست(قدرت طلبی که باعث فاسد شدن میشود و هرکسی جنبه این امر را ندارد) ، و بپرهیز از این که دنبال مردم بروی ، عرض کردم : قربانت ! ریاست را فهمیدم و اما این که دنبال مردم نروم یعنی چه ؟ من دو سوم هر چه دارم (از احادیث شما) از طریق این مردم است ،
حضرت فرمود : اشتباه فهمیدی ، منظور من این است که مبادا شخصی را غیر از حجت (امام معصوم علیه السلام) در جایگاهی قرار بدهی و هر آنچه که میگوید را بدون تفکر و تعقل تصدیق کنی .

📚الكافي جلد ۲ صفحه ۲۹۸


نظرات علما درباره کسانی که اهل حدیث شیعه اند :

1  آیت الله بروجردی میگوید
فقها چهار طبقه هستند که طبق اول محدثین اند که از زمان ائمه علیهم السلام تا زمان غیبت صغری و بعد از آن در غیبت کبری تا زمان ابن ابی عقیل، بی شک روش آنها در فتوا دهی نقل عین کلام معصومین علیهم السلام بود بدون آنکه در آن دخل و تصرف بکنند و هنگامی که سائلی از آنها سئوالی میپرسید مثل این بود که از خود ائمه علیهم السلام پرسیده است.

نام کتاب : رسالة حجية الشهرة بين قدماء أصحابنا من الفتاوى الفقهية الحائزة لشروط خمسة نویسنده : الشيخ أبو طالب التجليل التبريزي جلد : 1 صفحه : 465
(http://ito.lib.eshia.ir/80171/1/465)

 

 2 عالم شیعه : غروی اصفهانی معروف به کمپانی در نهایه الدرایه می نویسد: فتوا دهی در صدر اول نقل روایت بود و نشر احکام در زمان ائمه علیهم السلام با نقل روایات و آثار ایشان بود نه با اعمال رأی و نظر

منبع : کتاب نهاية الدراية في شرح الكفاية – الشيخ محمد حسين الغروي الأصفهانى – ج ٣ – الصفحة ٤٦٦
http://shiaonlinelibrary.com/الكتب/2788_نهاية-الدراية-في-شرح-الكفاية-الشيخ-محمد-حسين-الغروي-الأصفهانى-ج-٣/الصفحة_464


ادامه مطالب در :

https://flatearthfarsi.ir/zsi_media/5017/

درباره مدیر Vlad

مدیر Vlad
ولاد {مدیر تولید محتوای مذهبی در رسانه زمین تخت پارسی} - عکاس ،گرافیست و تدوینگر - محقق ، مستندساز - مدرس رایانه و نرم افزار های adobe (در فضای مجازی)

همچنین بررسی کنید:

تمدن تارتاریا از آغاز تا پایان

تمدن تارتاریا از آغاز تا پایان

منابعی وجود دارد که می گویند تارتاریا به عنوان یک منطقه جغرافیایی از ابتدای قرن …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

9 − 6 =

Translate »